Yüksek Seçim Kurulu(YSK), seçmen kütüğünün güncelleştirilmesi usul ve esaslarını belirledi.

Genelge; muhtarlık bölgesi askı listelerinin güncelleştirilmesi, askı süresi, itirazlar, seçmen niteliğini yeni kazanmış olanlar, kimlik bilgisi, olay bilgisi (vatandaşlık durumu gibi) ile yer değiştirenlerin listeye yazılmaları, askerde bulunanların, adres kayıt sistemine göre ikamet adresi yurtdışı olanların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarılanların ve diğer yasal nedenlerle oy kullanamayacak olanlarla, ölenlerin listeden çıkarılmaları ve böylece listelerin kesinleştirilmesi işlemlerine ilişkin esasları kapsıyor. Buna göre, 5 Ocak Pazartesi günü muhtarlık bölgesi askı listeleri mahalle ve köylerde halkın kolaylıkla görüp okuyabileceği yerlere asılacak. Askı listeleri, 30 Ocak Cuma günü mesai bitiminde indirilecek. Askıya çıkarılan muhtarlık bölgesi askı listesinde kayıtlı olan seçmenlerden kayıtlarında yanlışlık veya eksiklik bulunanlar bizzat nüfus müdürlüğüne adres beyan formu ile birlikte elektrik, su, telefon, doğalgaz abonelik sözleşmesi veya faturası, kira sözleşmesi, tapu kaydı gibi belgelerden birisi ile başvurabilecek. Nüfus müdürlüğünden alacakları adres değişikliğinin uygun olup olmadığına ilişkin gerekçeli belgeyi ve eklerini seçim kurulu başkanlığına teslim edecek. Askı süresi içerisinde, yerleşim yeri değişikliği ve kayıt düzeltme için başvuranlara ilişkin kayıtlar İlçe Seçim Kurulu başkanı tarafından MERNİS seçmen sorgulama ekranı kullanılarak sorgulama yapılacak ve gerektiğinde araştırma, kontrol ve değerlendirme yapıldıktan sonra karar verilecek. Adres kayıt sisteminde gerekli düzeltme ve kaydın yapılabilmesi için söz konusu karar ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilecek.

-ÖĞRENCİLER NE YAPACAK?-

Öğrenci olup, seçmen niteliğini taşıyan ve öğrenim gördükleri yerleşim birimlerinde oylarını kullanmak isteyen öğrenciler (askeri öğrenciler hariç), öğrenim gördükleri okuldan, o okulun öğrencisi olduklarına ve yurt müdürlüklerinden, yurtta kaldıklarına ilişkin alacakları resmi belgeler ile kaldıkları yurtların bağlı bulunduğu ilgili nüfus müdürlüklerine bizzat başvurmak suretiyle nüfus müdürlüğünden alacakları adres değişikliğinin uygun olup olmadığına ilişkin gerekçeli belgeyi ve eklerini ilçe seçim kurulu başkanlığına teslim edecekler.

-MAHKUMLAR DA OY KULLANACAK-

Ceza ve tutukevlerinde bulunanlara ait taksirli suçlardan hükümlü ve tutuklu seçmen listeleri de 5 Ocak 2009 Pazartesi koğuşlara veya yönetimce ilan edilmek şartıyla belirlenecek uygun yerlere asılacak. Cezaevlerindeki listeler 24 Mart 2009 Salı günü saat 17.00'de askıdan indirilecek. Yüksek Seçim Kurulu'nun, yayınladığı genelgede şöyle denildi: "Adres kayıt sisteminden alınan ve seçmen niteliğini taşıyan Türkiye'de ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ait kayıtların seçmen kütüğüne dönüştürülmesinden ve gerekli işlemler yapıldıktan sonra, güncelleştirilmek amacıyla askıya çıkarılan muhtarlık bölgesi askı listelerine yazılmak veya bu listelerde düzeltme yapmak ve eksikliği gidermek için; Seçmen niteliğine sahip olduğu halde, muhtarlık bölgesi askı listesinde ismi bulunmayan, başka bir muhtarlık bölgesi askı listesinde yazılı olup da sürekli olarak oturmak amacı ile listenin askıya çıkarıldığı muhtarlık bölgesine gelen, öğrenci olup, seçmen niteliğini taşıyan ve öğrenim gördükleri yerleşim birimlerinde oylarını kullanmak isteyen, muhtarlık bölgesi askı listesinde kendisine ait kimlik ve adres bilgilerinde yanlışlık veya eksiklik bulunan, olay bilgisi değişen (vatandaşlık durumu gibi), Türk vatandaşları, adres kayıt sistemine dahil olunabilmesi ve yukarıda belirtilen işlemlerin yapılabilmesi için ilgili nüfus müdürlüğüne, askerlikten terhis olupta, silah altında bulunmaları nedeniyle askı listesinde kaydı bulunmayan ve yine aynı nedenle kayıtları dondurulmuş bulunan (Terhis belgesi veya askerlik şubesince verilen belgenin ibrazı gereklidir.), kamu hizmetlerinden süreli olarak yasaklı bulunmaları nedeniyle askı listesinde ismi bulunmayanlar ile aynı nedenle kayıtları dondurulmuş bulunan ve yasaklılık süresi sona eren (Cumhuriyet Başsavcılıklarından alınacak resmi yazıyı ibraz etmek zorunludur.),Türk vatandaşları, listelere yazılmak veya seçmenlik durumunu oy kullanabilir (aktif) duruma getirebilmek için ilgili ilçe seçim kurulu başkanlıklarına, tutuklu seçmen listesinde kendisine ait kimlik bilgilerinde yanlışlık veya eksiklik bulunan, taksirli suçlardan hükümlü veya tutuklu olduğu halde düzenlenen tutuklu seçmen listesine yazılmamış bulunan, türk vatandaşları ise, ceza ve tutukevi idaresi aracılığı ile yazılı olarak ilçe seçim kurulu başkanlığına, başvurabilirler."

-OY KULLANAMAYACAKLAR-

Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar, MERNİS kayıtlarında Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olup da, seçmen niteliğine sahip olmakla birlikte MERNİS Adres Kayıt Sisteminde (AKS) yerleşim yeri adresi bulunmayanlar, silâh altında bulunan erler, onbaşılar, kıta çavuşları ve askeri öğrenciler, izinli olsalar bile, isteseler bile yazılamayacak.

-EKSİKLER GİDERİLECEK-

Muhtarlık bölgesi askı listelerinin, askıdan indirilmesinden sonra, askı süresi içinde nüfus müdürlüklerine yapılan değişiklik/düzeltme başvuruları, SEÇSİS Merkezi Seçmen Veri Tabanına 03 Şubat 2009 Salı günü saat: 17.00'ye kadar Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce elektronik ortamda işlenecek. Muhtarlık bölgesi askı listelerinin indirilme tarihi olan 30 Ocak 2009 saat: 17.00'de Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alınan bilgilere göre seçmenlerden ölmüş olanlar ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarılanlar Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce silinecek.

-ÖZÜRLÜ SEÇMENLERİN MUHTARLIK BÖLGESİ ASKI LİSTESİNDE GÖSTERİLMESİ-

Özürlü seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için sandık ataması yapılırken göz önünde bulundurulmak üzere, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığından alınan bilgiler, Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEC_003 ekranı kullanılmak suretiyle seçmen kütüğüne işlenmiş ve muhtarlık bölgesi askı listelerinde (Ö) harfi ile gösterilecek. Askı dönemi içinde özürlü seçmenlerin ilçe seçim kurulu başkanlığına yazılı olarak resmi belge ile başvurması durumunda, ilçe seçim kurulu başkanlığınca SEC_003 ekranı kullanılarak, özürlü seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için sandık ataması yapılırken göz önünde bulundurulmak üzere "Özürlü" kutusu işaretlenecek.

-MUHTARLIK BÖLGESİ ASKI LİSTELERİNE KİMLERİN, NASIL İTİRAZ EDEBİLECEK?-

Muhtarlık bölgesi askı listelerine; seçmenler ve siyasi partiler askı süresi içinde itiraz edebilecekler. Siyasi partiler, dilekçeleri ekinde sunacakları yetki belgeleri ile partileri adına kimlerin itiraz edebileceklerini mühürlü ve imzalı bir yazı ile ilçe seçim kurulu başkanlığına bildirirler. Muhtarlık bölgesi askı listelerine; Siyasi partilerin ilçe seçim kurulu başkanlıklarına isimlerini bildirdikleri parti yetkilileri; O ilçede oturan tüm seçmenler,seçmen kütüğüne yazılmaması gerekenlerden yazılmış olduğu anlaşılanlar, (Örnek: O muhtarlık bölgesinde yerleşim yeri adresi bulunmayan, askeri öğrenci, ölü, kısıtlı, seçmen yaşına ve ehliyetine sahip olmayan kişilerin yazılımı gibi), herhangi bir nedenle bir seçim çevresinden diğerine mükerrerlik teşkil etmese bile toplu – hileli biçimde nakiller,ile ilgili olarak, seçmen niteliğini taşıyan vatandaşlar ise, ancak kendileriyle ilgili olarak, itirazda bulunabilecekler.

-İTİRAZLAR YAZILI YAPILACAK-

İtirazlar ilçe seçim kurulu başkanına yazılı olarak yapılacak. Taksirli suçlardan hükümlü olanlar ile tutuklu seçmenler ceza ve tutukevi idaresi aracılığı ile yazılı olarak ilçe seçim kurulu başkanlığına itiraz edebilecek. Kimliğini ispat edemeyenlerle, delil ve gerekçe göstermeyen ve bunları itiraz dilekçesine eklemeyenlerin itirazları incelenmeyecek.

-İTİRAZLARIN KARARA BAĞLANMASI VE ASKI LİSTELERİNİN KESİNLEŞMESİ-

İlçe seçim kurulu başkanı, kendisine ulaşmasından itibaren itirazları en geç 07 Şubat 2009 Cumartesi günü saat 17:00'ye kadar kesin olarak karara bağlayacak. Bu kararlara uygun olarak gerekli kayıt ve düzeltme işlemlerinin yapılması ile muhtarlık bölgesi askı listeleri 10 Şubat 2009 Salı günü kesinleşecek. Muhtarlık bölgesi askı listelerinin askı süresi içinde incelenmesinde, bir seçim çevresinden diğerine topluca nakil istemi olması halinde veya bu şekilde toplu bir nakil olduğuna ilişkin ihbar, duyum ve itiraz üzerine ilgili ilçe seçim kurulu başkanı bunun hileli bir girişim olduğu kanaatine varırsa, bu durumla ilgili bir karar verilmeden önce nakil isteyenlerin listesini, askı süresi içinde itirazın ertesi günü ilçe seçim kurulunun çalıştığı binanın kapısında askıya çıkarır ve durumu ilgili siyasi partilere bildirir. Bu listeye aynı gün içinde hileli veya toplu nakil sebebiyle ilgililer itiraz edebilecekler.

-DONDURULMUŞ SEÇMENLER-

Muhtarlık bölgesinde oturmadıklarından dolayı kayıtları dondurulmuş olan seçmen varsa, o seçim bölgesinde oturduğu yapılan araştırma sonucunda (A) fıkrasında belirtilen belgelerle kanıtlandığının anlaşılması üzerine, kaydın dondurulmasına ilişkin ilçe seçim kurulu başkanlığı kararının kaldırılarak, bu durumda olan seçmen yeniden seçmen kütüğünde oy kullanabilir duruma getirilir ve bu konuda alınacak karar, belgeleriyle birlikte gereği için ilgili nüfus müdürlüğüne bildirilecek.

-KURUL'DAN ALACAĞI YAZI İLE OY KULLANACAKLAR-

Muhtarlık bölgesi askı listelerinde isimleri olanlardan, silah altında bulunan er ve erbaşlara, askeri öğrencilere, kısıtlı olanlara, kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre süreli yasaklı olan seçmenlere ve taksirli suçlar dışında, kasıtlı suçlardan cezaevinde bulunan hükümlülere karşı yapılan itirazlar, ilçe seçim kurulu başkanının gerekli inceleme ve değerlendirmesi sonucunda 07 Şubat 2009 Cumartesi günü saat: 17.00'ye kadar kesin olarak karara bağlanacak. Kesinleşen listeler üzerinde hiçbir değişiklik yapılamayacak. Ancak, kesinleşen muhtarlık bölgesi askı listelerinde adı yazılı olduğu veya bu listelere yazılması için askı süresi içinde başvurduğu ve listeye kaydedilmesine karar verildiği halde, çoğaltılarak sandık kurullarına verilen sandık seçmen listelerinde ismi yer almayan seçmenlerin, muhtarlık bölgesi askı listelerinin kesinleşmesine bakılmaksızın, ilçe seçim kurulundaki liste ile oy verecekleri sandık listesine ilave edilmelerine, ilçe seçim kurulu başkanı tarafından karar verilir ve seçmene bu yolda verilecek bir yazı ile sandık kuruluna başvurması ve listeye dahil edilmek suretiyle oy kullanması sağlanacak.

-ÖZÜRLÜ VE YAŞLILARA ÖNRCELİK TANINACAK-

Genelgede sandık başına seçmen sayısından oy kullanmaya ilişkin detaylar da şöyle yeraldı: "Seçimlerde her muhtarlık bir seçim bölgesidir. Her seçim bölgesi gerektiği kadar sandık bölgesine ayrılır. Bir sandık bölgesi esas itibariyle 300 seçmeni kapsar. Birden çok mahalle veya semt gibi toplu yerleşim birimlerinden oluşan muhtarlıklar, her birinde 300 seçmenin varlığı aranmaksızın mesafe durumu ve ulaşım güçlükleri dikkate alınarak gereken sayıda sandık bölgesine ayrılabilir. (300) seçmen sayısının artması halinde (300 – 330 gibi) yeni bir sandık bölgesi oluşturulmaz. Ancak, seçmen sayısı (330)'u aşması durumunda yeni bir sandık bölgesi oluşturulacak. Bu ayırımda aynı hane mensubu olan seçmenlerin bir sandıkta oy vermesi ve mümkün olduğunca seçmen adedi bakımından dengenin sağlanması gözetilecek. Oy vermenin güven ve düzen içinde yürütülebilmesi için gerekli görülen hallerde köy merkezi dışındaki yerleşim birimlerinde ayrıca sandık kurulu oluşturulmayabilir. Köylerde ise, seçmen sayısının (400)'ü aşması durumunda yeni bir sandık bölgesi oluşturulması gerekir. Mezra gibi yerleşim birimleri için de mesafe durumu ve ulaşım güçlükleri ile 298 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde sandık bölgesi oluşturulması bakımından, öngörülen seçmen sayısı göz önünde tutularak bir sandık bölgesi oluşturulabilir. Özürlü veya 70 yaş ve üzerinde bulunan seçmenlerin, oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için sandık atamaları yapılırken, durumlarına uygun sandıklara seçmen kayıtları yapılır."

-KESİNLEŞEN LİSTELERİN ÇOĞALTILMASI-

Kesinleşen listelerin 14 Şubat 2009 Cumartesi günü, taksirli suçlardan hükümlüler ve tutuklu seçmen listelerinin ise 24 Mart 2009 Salı günü beş (5) nüsha çoğaltılmasına başlanacak. Listelerin çoğaltılması işleminin en geç 17 Şubat 2009 Salı günü, tutuklular ve taksirli suçlardan hükümlülere ait sandık seçmen listelerinin ise 24 Mart 2009 Çarşamba günü saat 17.00'ye kadar bitirilmesi zorunlu.

-SEÇMEN BİLGİ KAĞITLARININ HAZIRLANMASI VE DAĞITIMI-

Kesinleşen sandık seçmen listelerinin çoğaltılması işlemlerinden sonra seçmen bilgi kağıtlarının hazırlanması ve dağıtılması işlemine 18 Şubat 2009 Çarşamba günü başlanacak. Kanuna uygun biçimde hazırlanmış seçmen bilgi kağıtlarının sağlıklı ve kısa zamanda seçmene ulaştırılmasını sağlayacak yöntemi ilçe seçim kurulu başkanı belirler. Ancak, kasaba ve köylerde dağıtımın memur aracılığı ile yapılacak. (ANKA)

31 Aralık 2008